Metody pracy

Łatwe i przyjemne sposoby na wprowadzenie AAC w środowisku szkolnym

Komunikacja alternatywna i wspomagająca jest tematem wiodącym w naszej szkole. Zarówno nasi nauczyciele, jak i uczniowie chętnie rozwijają się w tym kierunku, wspólnie dążąc do skutecznego porozumiewania się. Nauczyciele chętnie uczestniczą  w kursach PECS, MAKATON oraz biorą udział w zespołach samokształceniowych i specjalistycznych webinariach. Każdy z naszych uczniów jest wyjątkowy i jeśli nie porozumiewa się werbalnie, najczęściej potrzebuje własnego systemu komunikacji, dostosowanego do indywidualnych potrzeb i możliwości. Korzystając z wiedzy, własnych doświadczeń oraz wzorując się na specjalistach w dziedzinie AAC, wspólnie szukamy najlepszych rozwiązań i odpowiadamy na poniższe pytanie:

W jaki sposób wprowadzać AAC, aby było to przyjemne dla uczniów

i zachęcało ich do komunikacji?

Pomysł numer 1: Tablica wyboru piosenek

Nasi uczniowie uwielbiają muzykę. Jedni słuchają Śpiewających Brzdąców, inni Czerwonych Gitar, a jeszcze inni… Zenka Martyniuka. Co ma z tym wspólnego AAC? Łatwo możemy połączyć tutaj przyjemne z pożytecznym: każdego dnia wyznaczamy czas na słuchanie piosenek (np. po Porannym Kręgu). Tworzymy tablicę wyboru piosenek: na zalaminowanej kartce przyklejamy stworzone w programie Boardmaker symbole PCS. Na symbolach zamieszczamy miniatury piosenek z YouTube. Okazuje się, że uczniowie doskonale je rozpoznają. Pozwalamy każdemu wychowankowi, aby poprzez oderwanie lub wskazanie symbolu wybrał piosenkę, której chce posłuchać. Trzeba pamiętać o tym, aby zawsze zamieszczać piosenki, których uczniowie rzeczywiście lubią słuchać, nawet jeśli będzie to utwór Disco Polo „Aleksandra” czy „Oczy Zielone”. Możliwość wyboru i wskazania ulubionej piosenki zdecydowanie zachęca do komunikacji a przede wszystkim rozwija samodzielność oraz daje możliwość stanowienia o sobie. Dobrym pomysłem jest też tworzenie symboli z piosenkami na daną porę roku lub okazję np.: piosenki zimowe, wakacyjne, kolędy. Tablicę wyboru umieszczamy w widocznym i dostępnym dla uczniów miejscu.

Pomysł nr 2: Kino piątkowe

Przychodzi piątek po południu, wszyscy są zmęczeni i najchętniej zamieniliby salę na kino domowe. Jeśli akurat w klasie znajduje się tablica multimedialna, interesującym pomysłem jest stworzenie popołudnia z bajkami lub filmami. I tutaj podobnie, tak jak w przypadku piosenek, tworzymy tablicę wyboru składającą się z kolorowej, zalaminowanej kartki, na której przyczepiamy symbole PCS, stworzone w programie Boardmaker. Umieszczamy miniatury z YouTube lub zdjęcia danej bajki czy filmu. Pozwalamy uczniom rozwijać zainteresowania oraz umożliwiamy im poczucie własnej sprawczości poprzez samodzielny wybór bajek i filmów. Tu również pamiętamy o tym, aby oprócz naszych propozycji filmowych zawrzeć te, które lubią nasi wychowankowie.

Pomysł nr 3: Plan dnia

W każdym oddziale naszego Ośrodka znajduje się plan dnia, składający się z symboli poszczególnych aktywności. W grupach rewalidacyjnych układamy go wspólnie, a w przypadku uczniów klas starszych lub kiedy poszczególne plany dnia różnią się od siebie znacząco – każdy układa plan dla siebie. Na planie dnia zaznaczamy zajęcia, które danego dnia się odbędą (religia, zajęcia plastyczne, logopedia, hipoterapia, czytanie), posiłki, czynności higieniczne. Często umieszczamy obok aktywności zdjęcia nauczycieli. Rano wspólnie układamy plan i zaznaczamy bieżącą czynność, a po jej zakończeniu zrywamy symbol z planu i przeklejamy następny w kolejności. Pozwala to na wyraźne zobrazowanie ciągu czynności w danym dniu oraz utrwalenie poczucia bezpieczeństwa naszych uczniów.

Pomysł nr 4: Religia

AAC można wprowadzać na każdych zajęciach, nawet na… religii. W naszej szkole uczniowie poznają symbole związane ze świętami kościelnymi, a także mają możliwość wybrania, za kogo chcą się pomodlić. To znakomity pomysł na to, aby dać możliwość wypowiedzenia się uczniom niemówiącym.

Pomysł nr 5: Książka do komunikacji

Większość z nas zna typowe książki PECS. Sprawdzają się znakomicie w przypadku uczniów ze spektrum autyzmu. Dla uczniów i wychowanków z niepełnosprawnością intelektualną można zastosować książki w mniej rozbudowanej i schematycznej formie, aby zachęcić do sięgania po nie. Zamieszczajmy symbole, które związane są z zainteresowaniami uczniów: niech nie będą to tylko symbole: jeść, pić, jeszcze, koniec, toaleta, śniadanie. Wprowadzajmy kolorowe i charakterystyczne symbole z ulubionymi piosenkami, bajkami, dotyczące makijażu, piłki nożnej, zdjęcia zwierzaków domowych… W niektórych (podkreślamy: nie wszystkich) przypadkach warto pokusić się o kreatywność. Trzeba mieć na uwadze cel, jaki nam przyświeca w danej chwili a to właśnie jest  skuteczna komunikacja.

W powyższym artykule zostało przedstawionych kilka pomysłów na wdrażanie komunikacji alternatywnej i wspomagającej, które z powodzeniem stosowane są w naszej szkole. Zachęcamy do obejrzenia galerii zdjęć poniżej oraz do korzystania z naszych pomysłów oraz do dzielenia się własnymi sposobami.

BIBLIOTERAPIA

Termin „biblioterapia” pochodzi od  wyrazów „biblion” czyli książka i „therapeuo” – leczę. Jest to rodzaj terapii, który przewiduje stosowanie „lektury książek i innych materiałów drukowanych jako środka terapeutycznego w leczeniu chorych” (E. Konieczna).

Pedagogiczne ujęcie biblioterapii  oddziaływanie poprzez książkę postrzega jako „proces edukacyjny, w której pacjent uczy się sposobów radzenia sobie w trudnej dla siebie sytuacji”. Podstawową jej funkcją jest kształtowanie postaw społecznie oczekiwanych.

Formy biblioterapii dla naszych czytelników nie przypominają klasycznych modeli postępowania biblioterapeutycznego. Ten rodzaj oddziaływań na dziecko można nazwać biblioterapią edukacyjną rozumianą jako część biblioterapii wychowawczej. Kładzie się w niej główny nacisk na zajęcia edukacyjne, ale w aspekcie wzbogacania nimi procesu rewalidacyjnego(I. Borecka).

W tym celu stosuję różne sprawdzone formy pracy z czytelnikiem, które mają znaczenie terapeutyczne, wspierające rozwój dziecka, wzmacniające jego poczucie wartości i rozwijające jego twórczą aktywność. Do najbardziej przydatnych w rewalidacji należy zaliczyć:

• oglądanie książek bogato ilustrowanych o tematyce baśniowej, bajkowej lub innej (książki przyrodnicze, podróżnicze, o zwierzętach)
• zabawę książkami – zabawkami z ciekawymi dodatkami (okienka, pozytywki, odgłosy, ruchome postacie itd)
• zabawy i gry czytelnicze
• gry i zabawy edukacyjne oparte o bajki i baśnie
• inscenizację utworów literackich
• przedstawienie w teatrzyku kukiełkowym i teatrzyku cieni

Oprócz indywidualnych zajęć z wybranymi uczniami prowadzę raz w roku serię zajęć biblioterapeutycznych we wszystkich klasach oparte o mój program „My i świat kultury” . Moim zadaniem jest zapoznanie z utworem literackim z danego państwa w ciekawej i zrozumiałej formie.

Zazwyczaj jest to teatrzyk kukiełkowy, teatr cieni, film, rozmowy pacynek wykorzystujące różne ciekawe rekwizyty. Następnie w celu utrwalenia treści konieczna jest zabawa dramowa, czytelnicza lub logopedyczna. Ważnym elementem zajęć stało się powitanie, nauka okazywania emocji, określenie swojego samopoczucia przed i po zajęciach.

Do każdego utworu przygotowuję nowy zestaw pomocy dydaktyczno-terapeutycznych, które gromadzę od lat w bibliotece szkolnej. Wszystkie zastosowane zabawy obok oddziaływania terapeutycznego pełniły również zadania rewalidacyjne. W ten sposób już od dziesięciu lat wędrujemy w bibliotece przez różne kraje, poznając obok kultury, przyrody oraz kuchni – literaturę danego państwa.

Opracowanie: mgr Małgorzata Szyrska

HORTITERAPIA

Hortiterapia jest formą rehabilitacji wspomagającej za pomocą kontaktu z naturą stosowaną już od starożytności. Terapia ta może być bierna lub czynna.

Bierna to doznania sensoryczne podczas przebywania w ogrodzie lub w innym terenie zielonym, pobudzanie zmysłów poprzez obserwowanie barwnej roślinności, podziwianie aromatu ziół i kwiatów oraz wsłuchiwanie się w odprężające dźwięki ogrodu.

Terapia czynna polega na bezpośrednim kontakcie uczniów z roślinami i poznawanie ich poprzez dotyk, a przede wszystkim wykonywanie drobnych prac ogrodowych: sianie i sadzenie roślin, opieka nam nimi oraz obserwowanie jak zmieniają się i rosną, a także tworzenie prac artystycznych z wykorzystaniem materiału roślinnego. Dzięki temu uczniowie zdobywają wiedzę o otaczającym świecie, roślinach i zmianach zachodzących w przyrodzie, poznają ją wielozmysłowo.

Terapia w otoczeniu ogrodu/parku stymuluje ośrodkowy układ nerwowy, pobudza rozwój narządów zmysłu, zwiększa sprawność i koordynację ruchową, obniża poziom stresu, napięcia i agresji, poprawia  samopoczucie, działa relaksująco i odprężająco, podnosi także poczucie własnej wartości i pewności siebie, uczy samodzielności, poprawia pamięć, koncentrację i pobudza kreatywność,  wywołuje zaciekawienie i rozbudza chęci do działania. Natura, tak jak i wszelkie tereny zielone, daje poczucie bezpieczeństwa i spokoju, przywraca siły witalne i zdrowie.

W naszym Ogrodzie dzięki wsparciu Stowarzyszenia Razem z Czwórką umieszczone są następujące elementy wspomagające terapię: donice i rabaty podwyższone z kratkami na pnącza, kuchnia błotna z blatem do zajęć polisensorycznych.

W Ośrodku zajęcia hortiterapeutyczne prowadzimy zarówno na świeżym powietrzu, jak i wewnątrz, obcując z roślinami, prowadząc zajęcia praktyczne, ucząc dbania o przyrodę i pielęgnowanie roślin doniczkowych. Wykonujemy również prace plastyczne i dekoracje z wykorzystaniem materiałów naturalnych. Codziennością jest uwrażliwianie uczniów na piękno otaczającej nas flory.

mgr Kinga Grochal

mgr Anna Napora

mgr Renata Kurleto

oraz wszyscy zaangażowani Nauczyciele

Opracowanie tekstu: mgr Danuta Cop

Dzięki wsparciu firmy Sabre Polska i Stowarzyszeniu „Razem z Czwórką”  nasz Ośrodek wzbogacił się o salę  do integracji sensorycznej.

Zajęcia integracji sensorycznej (SI) odbywają się w specjalnie do tego przygotowanej sali  Integracji Sensorycznej, wyposażonej w nowoczesny sprzęt i atrakcyjne dla dzieci zabawki.

Są to zajęcia, których celem jest poprawa funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego odpowiedzialnego za odbiór i przetwarzanie bodźców zmysłowych. Adekwatna integracja odebranych informacji jest podstawą normalnego uczenia się, ma wpływ na prawidłowy rozwój ruchowy, emocjonalny i poznawczy.
Metoda integracji sensorycznej została stworzona przez amerykańską terapeutę Jean Ayres w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Ayers wykazała praktyczne znaczenie trzech podstawowych, najwcześniej dojrzewających systemów zmysłowych w procesie prawidłowego rozwoju dziecka. Są to: system dotykowy, system czucia głębokiego, tak zwana propriocepcja – czucie własnego ciała, układ przedsionkowy zwany zmysłem równowagi.

Mózg w każdej chwili naszego życia odbiera, segreguje i przetwarza bodźce zmysłowe, które docierają do niego z naszego ciała. Poszczególne zmysły współdziałają ze sobą podczas wykonywania złożonych zadań i ten proces stanowi podstawę ich integracji. Tworzenie procesów integracji sensorycznej i ich doskonalenie odbywa się w pniu mózgu – części ośrodkowego układu nerwowego. Niedobór lub brak dopływu bodźców zakłócają tworzenie się prawidłowej integracji zmysłowej.

U wielu dzieci nieprawidłowe reakcje, zachowania oraz trudności szkolne mogą być spowodowane właśnie zaburzeniami w integracji sensorycznej. Nierówne tempo rozwoju w zakresie powstawania poszczególnych umiejętności może wskazywać na obniżony proces integracji zmysłowej.

Układ przedsionkowy i układ proprioceptywny umożliwiają odbieranie doznań związanych z ruchem i zmianami w ruchu. Wpływają na utrzymanie równowagi, świadomość przestrzeni, właściwe napięcie mięśniowe, koordynację i płynność ruchu. Od jego prawidłowego działania zależy kształtowanie się i rozwój funkcji ruchowych, czuciowych i poznawczych. Niedojrzałość układu przedsionkowego przejawia się charakterystycznymi zaburzeniami w funkcjonowaniu dziecka na co dzień oraz trudnościami w nauce.

System propriocepcji odbiera informacje z mięśni, ścięgien i stawów. Prawidłowe działanie tego systemu wpływa na sprawne poruszanie się i wykonywanie czynności ruchowych bez konieczności kontroli wzrokowej. Pomaga budować schemat ciała i poczucie, gdzie znajdują się nasze części ciała i jak się poruszają.

Układ dotykowy pomaga różnicować to, czego dotykamy i gdzie jesteśmy dotykani. Ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa, równowagę emocjonalną, koncentrację uwagi i funkcje ruchowe. Odbieranie wrażeń dotykowych odbywa się za pomocą czucia powierzchniowego i różnicującego. Nieprawidłowości w zakresie odbierania i przetwarzania bodźców dotykowych to nadwrażliwość lub obronność dotykowa.

opracowała: mgr Agnieszka Klepacka-Fiejdasz

pedagog specjalny

terapeuta integracji sensorycznej

Każdy człowiek odbiera otaczający go świat poprzez zmysły. To od nich zależy nasz sposób postrzegania rzeczywistości. Najważniejsze jednak jest to, że dzięki zmysłom dostarczamy naszym mózgom bodźców do działania.

Szczególnie istotne jest to w przypadku osób niepełnosprawnych intelektualnie. Potrzebują one wielu doświadczeń, by stymulowały ich rozwój. Te doświadczenia to wszystkie bodźce skierowane do zmysłów, które są ich pierwszymi odbiorcami. Te zmysły to: słuch, węch, dotyk, smak, wzrok, równowaga, czucie głębokie czyli propriocepcja. Dzięki stymulacji polisensorycznej  mózg otrzymuje informacje ze wszystkich zmysłów, dokonuje ich rozpoznania, segregowania i interpretacji oraz integruje je z wcześniejszymi doświadczeniami. Brak bodźców powoduje bezczynność mózgu oraz śmierć komórek nerwowych. Uczenie się i nabywanie nowych doświadczeń nie następuje jedynie w sytuacji zorganizowanej stymulacji, ale także w sytuacjach życiowych.  Dlatego warto w miarę możliwości włączać dziecko z niepełnosprawnością intelektualną w czynności życia codziennego. Przykładem może być gotowanie posiłku. Dziecko znajdujące się w kuchni doświadcza całej gamy zapachów, dźwięków (np. gotującej się wody), smaków (próbując dania i jego składników), faktur (biorąc do ręki warzywa, sztućce, ścierki, etc.), obrazów (kolory przypraw, warzyw, wystroju kuchni). W im większą ilość sytuacji dziecko jest angażowane, tym większą ilość doświadczeń nabywa. Nie można zapominać, że dziecko uczy się poprzez naśladowanie, co za tym idzie, im więcej mu pokazujemy, tym więcej ma szansę się nauczyć.

Zajęcia szkolne nie muszą mieć na celu np. praktycznej nauki gotowania, gdyż osoby z niepełnosprawnością intelektualną głębokiego stopnia nigdy nie będą w stanie posiąść odpowiednich umiejętności. najważniejsze jest w ich przypadku odkrywanie zjawisk oraz zależności w życiu codziennym, co daje im lepszą orientację w nim. Wszystkie te działania sprawiają,  że struktura dnia jest ciekawsza, mniej monotonna, wyzwala większą aktywność. To powoduje zmniejszenie ilości postaw wycofywania się, izolowania, stereotypii czy przysypiania.

Pozwalając dziecku na kontakt z różnymi, obecnymi w domu urządzeniami, zaznajamiamy je z nimi jednocześnie zmniejszając poziom lęku u dziecka.

Stymulacja polisensoryczna zazwyczaj opiera się na budowaniu prostych skojarzeń z bodźcami zmysłowymi. Dotyczy to w głównej mierze zmysłów pierwotnych, którymi są m.in. smak czy węch. Poprzez regularne stymulowanie bodźcami zmysłowymi buduje się pozytywne skojarzenia z nauką i przygotowuje się dziecko do pracy. Podczas takich zajęć bardzo ważna jest atmosfera zaufania, powodująca, że uczestnik zajęć chętnie podejmuje zadania, do których zachęca go nauczyciel. Równie istotna jest powtarzalność i stałość miejsca oraz poszczególnych elementów zajęć. Stałe rytuały, które odnoszą się do zmysłów sprawiają, że wykształcają się pozytywne skojarzenia z nauką szkolną, a co ważniejsze pomagają w kształtowaniu się poczucia bezpieczeństwa. Następuje wyciszenie nadmiernie pobudzonego układu nerwowego lub jego zaktywizowanie w sytuacji odwrotnej. Dzięki temu niepełnosprawne dziecko wie, czego może się po zajęciach spodziewać, a jego układ nerwowy przygotowuje się na odbiór bodźców. Niwelują się jego obawy, co umożliwia aktywne uczestnictwo w zajęciach. Należy też pamiętać,  że każdy człowiek odbiera rzeczywistość wielozmysłowo. Każdy zmysł posiada odrębną pamięć, która znajduje się w innej części mózgu. Warto sięgać po stymulację polisensoryczną, dlatego że opieranie procesu kształcenia na zmyśle wzroku i słuchu automatycznie ogranicza – i tak już zaburzone u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną – kanały odbioru i analizy rzeczywistości oraz przechowywanie wrażeń zmysłowych.

Dzięki stymulacji polisensorycznej można także ukazać uczniom całościowy, wielozmysłowy obraz jakiegokolwiek przedmiotu np. owocu (dotyk – temperatura, faktura i kształt, smak owocu, wzrok – kształt i kolor, węch – zapach, słuch – dźwięk gryzionego bądź krojonego owocu). Gdybyśmy w  tradycyjny sposób przedstawili uczniowi ten sam owoc przy wykorzystaniu jedynie wzroku i dotyku jego doświadczenie związane z tym owocem byłoby o wiele uboższe i z całą pewnością niewystarczające dla dziecka z niepełnosprawnością intelektualną umiarkowanego, znacznego bądź głębokiego stopnia.

Rodzaje stymulacji sensorycznej:

• Przykładami zastosowań stymulacji dotykowej może być dostarczanie dziecku bodźców z użyciem szczotek, gąbek, materiałów o różnej fakturze i stopniu twardości. Można stosować również zmienną temperaturę. Doskonałą stymulacją dotykową są kąpiele z hydromasażem i w suchym basenie oraz zabawy polegające na przesypywaniu sypkich materiałów (kaszy, fasoli, ryżu).
• Stymulacji węchowej można dokonać poprzez wąchanie olejków zapachowych, świeczek, zapachów naturalnych owoców, warzyw, przypraw, mielonej kawy.
• Dostarczanie dziecku bodźców o zbliżonych smakach (miód, cukier; cytryna, kapusta kiszona) to już klasyczna stymulacja smakowa. Innymi jej metodami jest podawanie uczniom składników o smakach przeciwnych, by na zasadzie kontrastu mogli je poznawać. Ważne jest, by podczas prowadzenia tej stymulacji zmieniać i rozszerzać prezentowane smaki. Dzięki temu dziecko ma możliwość poznać wiele nowych składników.
• Jednym z najważniejszych zmysłów, ze względu na nasz sposób postrzegania otoczenia, jest wzrok, który może być stymulowany poprzez skłonienie dziecka do skupiania wzroku, wodzenia wzrokiem za punktem świetlnym pochodzącym, np. z latarki. Aby ułatwić dzieciom dostrzeżenie bodźca warto demonstrować go w zaciemnionym pomieszczeniu. Do tej stymulacji wykorzystywać można lampy fluorescencyjne, światłowody, odblaski. dobrym narzędziem są obrazki kontrastowe, które przyciągają spojrzenia dziecka. Stymulowanie wzroku można wspomóc dźwiękami, by np. przy pomocy dzwoneczka naprowadzać wzrok na dane źródło bodźca wzrokowego. Można również łączyć wzrok z dotykiem poprzez podświetlenie piszczących zabawek, kładzenie ich na podświetlonym stole etc.
• Demonstrowanie dziecku dźwięków o różnym natężeniu, głośności to z kolei przykład stymulacji słuchowej. Warto jest te dźwięki jak najbardziej różnicować, sięgać po krótkie, nagłe, wysokie czy niskie. By stymulować słuchowo można dziecku puszczać z taśm różne dźwięki natury, instrumentów muzycznych, rytmizowanie, śpiewanie mu piosenek. Warto również bawić się instrumentami muzycznymi i pozwalać grać na nich uczniowi. Oczywiście sięgać należy także po przedmioty codziennego użytku wydające dźwięki – gazety, folie, sztućce, zabawki, buty.
• W skład stymulacji polisensorycznej wchodzi także stymulowanie propriocepcji. Czucie głębokie dostarcza nam informacji o naszej pozycji w przestrzeni, o tym, na ile rozciągnięte lub skurczone są w danej chwili nasze mięśnie i jaką pozycję przyjmują stawy. Jest to układ informacji zwrotnej. W przypadku utraty czucia głębokiego zanika prezentacja korowa, ponieważ kończyny, których pacjent nie czuje, nie są używane lub są używane tylko w niewielkim stopniu, zredukowana lub całkowicie zniesiona zostaje posturalna kontrola motoryczna. Powoduje to powstawanie mechanizmów kompensacji, takich jak sztywność kończyn, „spastyczność“, niepewny chód, bóle, aż do ryzyka upadku. Jednym ze sposobów stymulowania czucia głębokiego jest uciskanie wałkiem, piłką itp. Dzięki temu poprawia się napięcie mięśniowe, odczuwanie własnego ciała, a także orientacja w przestrzeni.

Aby stymulować czucie głębokie można stosować rozciąganie i     dociskanie stawów,    nacieranie ciała kremem, balsamem, turlanie (po podłodze, twardym materacu,            turlanie się z dzieckiem położonym na sobie).

• Kolejnym elementem składowym stymulacji polisensorycznej jest stymulowanie zmysłu równowagi. Odwołuje się ono do pierwotnych doświadczeń ruchowych. Kształtuje ono właściwe relacje z przyciąganiem ziemskim, ponieważ nawet małe deficyty w tym zakresie powodują poczucie niepewności.  Aby osiągnąć ten cel, stymulujemy układ przedsionkowy. Można to robić poprzez ćwiczenia na piłce, huśtanie na linach, ruch obrotowy (np. na materacu, kocu, wózku, krześle obrotowym, podwieszanej huśtawce), ruch kołysania, skoki na trampolinie. Warto skorzystać ze zjeżdżalni, kręcenia w kółko na karuzeli. Dobrym ćwiczeniem są też podskoki (na dwóch i jednej nodze), przyjmowanie pozycji typu bocian, jaskółka, podnoszenie kończyn w pozycji klęku podpartego i huśtanie się na huśtawce leżąc na brzuchu.

Metody oparte na stymulowaniu zmysłów:

1. Metoda porannego kręgu

Jest wiele metod opartych na stymulowaniu zmysłów. Jedną z najczęściej wykorzystywanych jest metoda porannego kręgu. Stworzył ją w Niemczech Hedwig Abel – Anstatt Stetten, a dla dzieci młodszych przystosował J. Kielin. Metoda opiera się na stymulacji wszystkich zmysłów człowieka. Komunikacja z dzieckiem niepełnosprawnym odbywa się poprzez zmysły w oparciu o świat przyrody. Jej celem jest zbudowanie zaufania, poczucia bezpieczeństwa i wzajemnego porozumienia między nauczycielem i uczniem. W tej metodzie świat przyrody jest źródłem podstawowych symboli (kolorów, zapachów, smaków, wrażeń dotykowych, termicznych). Każdej porze roku odpowiada inny zestaw bodźców (inny kolor, smak, zapach itd.). Przykładowo zimie przyporządkowany jest kolor biały, zapach mięty, smak miętowych pastylek w czekoladzie, żywioł wody w różnym stanie skupienia, dźwięki dzwonków i trójkąta.

2. Program „ Dotyk i komunikacja”

Kolejną często stosowaną metodą jest Program „ Dotyk i komunikacja” Christophera Knilla. Składa się on z czterech Programów, Programu Wprowadzającego i Programu Specjalnego (SPH), dedykowanego dzieciom niepełnosprawnym fizycznie. Zaletą tej metody jest to, że możemy dopasować ją do indywidualnych możliwości i potrzeb naszych podopiecznych. Celem programów jest rozwijanie świadomości dziecka, kontaktów z innymi ludźmi i komunikacji pomiędzy nimi. Istotne jest to, że to nie ilość, a jakość kontaktów wpływa na skuteczność oddziaływań terapeutycznych. Ważne jest więc powtarzanie tych samych sytuacji, w których dziecko będzie czuło się bezpiecznie i pewnie, (ponieważ będzie to sprzyjało kontaktom), niż stwarzanie nowych sytuacji, których dziecko nie zna i które mogą wzbudzić w nim strach. Na dzieci niepełnosprawne intelektualnie w stopniu głębokim bardzo dobrze wpływają dotyk i kontakt z drugim człowiekiem. Wynika to z faktu, że mają one zaburzoną komunikację, znikome doświadczenia w określeniu osobistej przestrzeni. Nie posiadają również pozytywnych doświadczeń związanych z dotykiem, np.: są mało przytulane, kołysane, są często odrzucane czy izolowane. Stąd też w pracy z takimi dziećmi musimy znaleźć odpowiedni sposób na wykorzystanie lub włączenie dotyku jako akceptowanego kanału kontaktu oraz komunikacji. Do Programu została skomponowana muzyka. Tworzy ona atmosferę bezpieczeństwa i intymności, pomaga w relaksacji, zachęca do inicjatywy i interakcji.

3. Zabawy paluszkowe

Metodą stymulacji zmysłowej są też zabawy paluszkowe, doskonale podtrzymujące i wzmacniające aktywność dziecka. Znane są od pokoleń. Podczas zabaw paluszkowych aktywizowany jest ośrodkowy układ nerwowy, w zabawie z rówieśnikami dziecko nie obawia się niepowodzenia, a aktywność, jaką przejawia w czasie zabawy nie musi dawać określonego efektu. Następuje także proces socjalizacji dziecka, ponieważ może ono podejmować decyzję metodą prób i błędów nie obawiając się kary. Nie można zapominać, by zabawy wielokrotnie powtarzać, ponieważ dzięki temu będzie ono potrafiło przewidzieć, co nastąpi dalej.

4. Metoda Ruchu Rozwijającego

Często wykorzystywana jest również Metoda Ruchu Rozwijającego. Stworzyła ją fizjoterapeutka Weronika Sherborne. Głównym jej założeniem jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem, które wspomaga rozwój psychoruchowy dziecka. Zadaniem Metody Ruchu Rozwijającego jest rozwijanie dziecka poprzez ruch, świadomości własnego ciała, przestrzeń i działanie w niej, jak również dzielenie przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywanie z nimi bliskiego kontaktu.

 Bibliografia:

1. Bogdanowicz M., Kisiel B., Przasnysza M., Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju  dziecka, Wydanie II,  WsiP, Warszawa 1992.

2. Fröhlich A., Stymulacja od podstaw, WSiP, Warszawa 1998.

3. Kielin J. (red.), Rozwój daje radość. Terapia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.

4. Knill Ch., Dotyk i Komunikacja, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej MEN, Warszawa 1997.

5. Olechnowicz H., Metody aktywizowania głębiej upośledzonych umysłowo, Nasza Księgarnia, Warszawa 1983.

Opracował: mgr Piotr Jamróz

Od kwietnia 2003 roku przy Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym nr 4 zaczęła swą działalność grupa „Koniki polne” realizująca program „The Gateway Award”, którego podstawy bazują na założeniach Federacji Brytyjskich Klubów Gateway. Program ten został stworzony, by wypełnić czas wolny od zajęć i rozwinąć u dzieci nowe umiejętności poprzez rozwijanie hobby, zachęcanie do podejmowania indywidualnych decyzji i uczestniczenie w działaniach na rzecz integracji ze społeczeństwem.

Program „The Gateway Award” realizowany jest poprzez zdobywanie trzech nagród: Brązowej, Srebrnej i Złotej w pięciu sekcjach:

• Hobby (każdy uczestnik jest zachęcany do rozwijania swoich zainteresowań i hobby)
• Usługi (każdy uczestnik jest zobowiązany do wykonania pracy mającej pomóc innym ludziom)
• Przygoda i wyzwanie (od każdego uczestnika oczekuje się zaplanowania, przygotowania oraz wzięcia udziału w wycieczce będącej zarazem przygodą i wyzwaniem)
• Rekreacja fizyczna (każdy uczestnik jest zachęcany do aktywności fizycznej, która jest częścią zdrowego stylu życia)
• Styl życia (uczestnik ma rozwinąć umiejętności życiowe i wzmocnić niezależność osobistą).

Uczestnik (minimum wiekowe 13 lat) rozpoczyna program od wypełniania założeń Nagrody Brązowej. Pracuje w swoim tempie i na miarę swoich możliwości, ważne, by wykonana praca była samodzielna. Po wykonaniu zadania każdy uczestnik otrzymuje odznakę i certyfikat.

Sekcja Hobby – celem tej sekcji jest wspieranie i rozwijanie zainteresowań uczestnika, który powinien zdobyć wiedzę na temat wybranego hobby, wykazać się zaangażowaniem i postępem w pracy. Hobby zostało podzielone na trzy grupy:

• kolekcjonowanie,
• sztuka i rzemiosło
• rozrywka.

Do kolekcji można zaliczyć: znaczki, pudełka zapałek, monety, pocztówki, lalki, modele samochodów, komiksy. Druga grupa zainteresowań powinna zawierać jak najwięcej zajęć praktycznych – do niej zaliczamy min.: teatr, modelarstwo, gotowanie, rzeźby, rysunki, gobeliny. Trzecia grupa to różne formy aktywności: taniec, wędkarstwo, komputery, gry planszowe, zwiedzanie. Aby ukończyć tę sekcję każdy uczestnik powinien udowodnić osobie sprawdzającej, iż zdobył wiedzę na temat wybranego hobby oraz był nim zainteresowany przez wymagany okres:

Nagroda Brązowa – 6 miesięcy

Nagroda Srebrna – 12 miesięcy

Nagroda Złota – 18 miesięcy.

Sekcja Usługi – zadaniem tej sekcji jest wspieranie i pomaganie w rozwijaniu świadomości społecznej. Od każdego uczestnika wymaga się, aby podjął pewnego rodzaju pracę w formie usługi na rzecz lokalnej społeczności, w wymaganym czasie:

Nagroda Brązowa – min. 25 godziny w ciągu czterech miesięcy

Nagroda Srebrna – min. 50 godzin w ciągu ośmiu miesięcy

Nagroda Złota – min. 80 godzin w ciągu dwunastu miesięcy.

Działania podejmowane w ramach tej sekcji to min.: zbieranie makulatury, pomoc w domu, w szkole pomoc w pracach porządkowych, udział w projekcie ochrony środowiska (sprzątanie świata), pomoc w zakupach dla osób starszych itp.

Sekcja Przygoda i Wyzwanie – celem tej sekcji jest rozwijanie poczucia przygody i odkrywania, a także zachęcanie do lepszego poznania środowiska. Od uczestnika wymaga się pracy zespołowej. Wszyscy członkowie grupy współpracują ze sobą, aby osiągnąć cele, które mają zwiększyć zaufanie i poczucie jedności. Ta sekcja dostarcza wiele możliwości dla indywidualnego rozwoju, niezależności oraz kształcenia różnych społecznych zachowań. Aby ukończyć tę sekcję każdy uczestnik musi odbyć wyprawę:

Nagroda Brązowa –jednodniowa wyprawa kwalifikacyjna w grupie

Nagroda Srebrna – trzydniowa wyprawa kwalifikacyjna w grupie

Nagroda Złota – czterodniowa wyprawa kwalifikacyjna w grupie

Uczestnicy powinni nocować w namiotach, ale dopuszcza się także noclegi w stodołach, schroniskach, plebaniach. Wyprawę kwalifikacyjną poprzedza zawsze wyprawa praktyczna, która ma dać uczestnikowi wyobrażenie o odległości, bowiem we wszystkich wyprawach uczestnicy powinni przejść odległość, która stanowiłaby dla nich wyzwanie i była adekwatna do możliwości grupy. Trasy obu wypraw (praktycznej i kwalifikacyjnej) nie powinny się pokrywać. Zanim uczestnik pojedzie na wyprawę, musi wziąć udział w kursie przygotowawczym, na którym omówione zostaną następujące zagadnienia: wyposażenie (pakowanie plecaka, odpowiednie ubrania, sprzęt), wypadki (jak zrobić apteczkę, jak postępować ze skaleczeniami, telefony alarmowe), okolica (szanuj przyrodę, chodź po szlaku, nie drażnij zwierząt), camping (namiot, zachowanie w schronisku), planowanie ( nazwa miejsca ekspedycji, środki transportu, jedzenie, kontakt z domem), czytanie mapy, gotowanie. Aby ukończyć tę sekcję uczestnik musi wypełnić wszystkie warunki podane powyżej. Alternatywą dla wyprawy może być wycieczka lub projekt ekologiczny. Wycieczka odbywa się na większym dystansie niż wyprawa, obejmuje inne formy podróżowania: autobus, pociąg, statek i musi mieć wyraźnie określony cel. Projekt ekologiczny natomiast dotyczy ochrony środowiska i może obejmować np.: sprzątanie lasu, poprawę warunków mieszkalnych zwierząt, itd.

Sekcja Rekreacja fizyczna – celem tej sekcji jest wspieranie i rozwijanie aktywności fizycznej. Każdy uczestnik musi regularnie, przez okres kilku tygodni uczestniczyć w zajęciach fizycznych:

Nagroda Brązowa – 15 godzin

Nagroda Srebrna – 25 godzin

Nagroda Złota – 35 godzin.

Uczestnicy powinni wykazać się postępem i zaangażowaniem w wybranej dyscyplinie. Dyscypliny, które można uprawiać to min.: piłka nożna, koszykówka, kręgle, gimnastyka, tenis stołowy, pływanie, aerobik, lekka atletyka, bieganie, narciarstwo.

Sekcja Styl życia – celem tej sekcji jest wspieranie niezależności i wzmocnienie poczucia własnej wartości. Składa się ona z kilkunastu modułów, które to uczestnicy wybierają do realizacji.

Nagroda Brązowa – uczestnik musi zaliczyć dwa moduły obejmujące podstawowe umiejętności życiowe.

Nagroda Srebrna – uczestnicy muszą zaliczyć cztery moduły obejmujące podstawowe umiejętności życiowe.

Nagroda Złota – uczestnicy muszą zaliczyć dwa moduły obejmujące zaawansowane umiejętności życiowe.

Moduły obejmujące podstawowe umiejętności życiowe:

• sztuka kulinarna
• bezpieczeństwo w domu
• zdrowie i dbanie o zęby
• bezpieczeństwo na drodze
• pierwsza pomoc i wypadki
• moja społeczność
• środowisko
• zdrowa żywność
• samodzielne życie
• prowadzenie domu

Moduły obejmujące zaawansowane umiejętności życiowe:

• pierwsza pomoc
• wolontariat
• sztuka kulinarna
• program pracy grupowej
• środowisko
• zdrowy tryb życia
• utrzymanie i ozdabianie domu
• umiejętność komunikowania się
• umiejętność korzystania z komputera
• utrzymanie domu

Realizacja programu wzbudza duże zainteresowanie wśród uczestników grupy. Młodzież chętnie uczęszcza na zajęcia i pracuje nad postawionymi przed nią zadaniami. Nastąpiła duża integracja grupy, powstały nowe przyjaźnie. Samym uczestnikom dała poczucie niezależności i wyrobiła w nich większą samodzielność oraz chęć do decydowania o sobie (wygląd, zainteresowania). Opiekunami grupy są mgr Magdalena Plata i mgr Anna Napora.

Opracowała: mgr Magdalena Plata

Aktywne Słuchanie Muzyki to jedna z wiodących metod wprowadzania muzyki klasycznej w edukacji na wszystkich poziomach. Opiera się ona na zapoznaniu dzieci z muzyką poważną, jazzową, folklorem różnych regionów. Dzieci słuchają utworu i wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc w kole albo ruchy taneczne według wskazówek nauczyciela.

Jej autorka, Batia Strauss pochodząca z Izraela, do utworów muzyki poważnej i ludowej opracowała formę prezentacji łączącą słuchanie, granie na instrumentach perkusyjnych (w tym również samodzielnie wykonanych), tańczenie i śpiewanie z elementami pantomimy oraz dramy.

Zazwyczaj muzyka klasyczna nie spotyka się z dużym zainteresowaniem ze strony dzieci. Podczas zajęć aktywnego słuchania muzyki poważnej oprócz instrumentów wykorzystuje się różne pomoce, takie jak: kolorowe chustki, szarfy na kiju, woreczki z dzwoneczkami wypełnione materiałem nieustrukturyzowanym, pałeczki, hawajskie naszyjniki z kwiatów, chustę animacyjną. Dzięki tak dużej atrakcyjności zajęcia spotykają się z ogromną przychylnością ze strony dzieci. Wyczekiwanie na cotygodniowe spotkanie i uśmiech na twarzach uczestników jest najlepszym tego potwierdzeniem. Aktywne słuchanie ma na celu przybliżenie muzyki klasycznej, uwrażliwienie na nią, ale możliwe jest to tylko wtedy, gdy obcowanie z utworem będzie dawać dzieciom radość. Najważniejsze, by cieszyć się tą aktywnością, przeżywaniem i działaniem. Nasi podopieczni mogą potwierdzić, że jest to możliwe. Metoda przeważnie prowadzona jest w grupie, co wpływa ponad to  na uspołecznienie uczestników.

Metoda Batti Strauss:

• sprawia, że słuchana przez dzieci muzyka staje się lubiana i chętnie słuchana;
• stwarza dzieciom możliwość zabawy z muzyką;
• pozwala dzieciom czerpać z muzyki to, co najlepsze: piękno, wrażliwość, pomysłowość, muzykalność;
• uruchamia wyobraźnię muzyczną dzieci;
• czyni każdy rodzaj muzyki zrozumiały i prosty w odbiorze;
• ćwiczy naśladownictwo;
• usprawnia motorykę dużą i małą;
• ćwiczy koordynację wzrokowo- ruchową;
• rozładowuje emocje, wpływa relaksująco;
• jest świetnym polem do kształtowania zachowań społecznych.

opracowała Anna Włoch i Anna Napora

Komunikacja alternatywna i wspomagająca to terminy które często pojawiają się w naszych rozmowach. Spróbujmy je uporządkować. Co to jest komunikacja wspomagająca? Jest sposobem przekazywania informacji za pomocą gestów, wyrazu twarzy, pozycji ciała, pisemnej notatki, rysunku itp., przez osoby, które nie mogą mówić na tyle wyraźnie, aby być zrozumiałe przez otoczenie. Natomiast komunikacja alternatywna jest metodą porozumiewania się zamiast mowy. Komunikacja wspomagająca i alternatywna wykorzystuje wiele systemów znaków, m.in. znaki manualne, do których zaliczamy gesty oraz znaki graficzne, do których zaliczamy piktogramy czy symbole PCS.

Gesty są  naturalnym, ogólnie dostępnym sposobem porozumiewania się. Małe dziecko zanim zacznie mówić, doskonale pokazuje na co ma ochotę, co chce robić lub nie w danej chwili. Dziecko porozumiewa się spontanicznie poprzez wskazywanie, wręczanie przedmiotów, prowadzenie za rękę itd. Gesty te odzwierciedlają wygląd przedmiotów lub przebieg czynności.

Pamiętamy zapewne nasze wyjazdy do krajów bez znajomości rodzimego języka, przypomnijmy sobie nasze zachowania i odczucia. Aby porozumieć się używaliśmy różnych sposobów, wspieraliśmy się kartką i ołówkiem, przy pomocy rąk wykonywaliśmy różne gesty, które funkcjonują w różnych grupach społecznych i są wynikiem pewnej umowy społecznej. Wypływa stąd wniosek, że łatwiej jest się nam wypowiedzieć wspierając się rysunkiem, mimiką, ruchami naszego ciała, ale również, że zostaniemy zrozumiani bez użycia mowy.

Wszystkie te prawidłowości zostały wykorzystane do konstruowania programów wspomagania  porozumiewania się uczniów nie posługujących się mową.

Potrzeba komunikacji to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Brak możliwości jej zaspokojenia blokuje w sposób zdecydowany wszystkie inne sfery rozwoju dziecka: sferę intelektualną (mowa jest narzędziem myślenia i działania), sferę emocjonalną (mowa jest nośnikiem i przekaźnikiem emocji) oraz sferę społeczną (poprzez mowę nawiązujemy kontakty międzyludzkie, funkcjonujemy w grupie).

Dzieci mające trudności w komunikowaniu się  często się nieufne, agresywne, apatyczne lub wycofujące się. Dlatego też jednym z głównych celów terapii w naszej szkole stało się poszukiwanie sposobów, które pozwolą uczniom zaspokoić potrzebę komunikowania się.  Uczymy naszych uczniów posługiwania się gestami Makatowa, dotyczących codziennych czynności i zajęć szkolnych. Gesty te nie wymagają dużej precyzji ruchu, dlatego mogą ich używać dzieci z fizyczną niepełnosprawnością ruchową. Zachęcamy do ich używania nie tylko dzieci i nauczycieli, ale także rodziców i pracowników szkoły.

To nie jest takie trudne, wystarczy tylko pamiętać o kilku wskazówkach metodycznych.

Gestów należy używać zawsze w powiązaniu z odpowiednią sytuacją. Używamy pojedynczych gestów aby zaznaczyć czynność, która się dzieje lub zajęcia, które trwają. Uwaga! Z gestem wypowiadamy zawsze jego znaczenie! Jeśli dziecko nie potrafi od razu naśladować gestu, wykonajmy gest jego rękami. Uwaga! Dziecko musi dać nam przyzwolenie na tę czynność. Nic na siłę. Następnie starajmy się aranżować sytuacje dające możliwość użycia różnych gestów. To wszystko? Właściwie tak, choć warto jeszcze zwrócić uwagę na  jedną rzecz. Używanie gestów jest tak proste i naturalne, że nie zwracamy uwagi na to, że gesty są bazą do rozumienia pojęć, struktury i budowy języka. Wykorzystujemy je także do nauki czytania i pisania, dzięki nim uczniowie uczą się wydłużać swoją koncentrację i uwagę, uczą się aktywności. Gesty często stają się dla dziecka pierwszym odkryciem, że komunikacja „działa”, dlatego, że są szybkie i skuteczne, a dziecko nie musi przeżywać frustracji, że jest niezrozumiane i nieważne.

Używanie gestów jest jedną z dróg porozumiewanie się, ale nie jedyną. Nasze dzieci równolegle uczą się porozumiewać za pomocą piktogramów, symboli PCS i systematycznie uczestniczą w klasycznych zajęciach logopedycznych gdzie zachęcane są do wypowiadania słów.

Piktogramy  i symbole PCS są graficznym systemem znaków, które wykorzystuje komunikacja alternatywna i wspomagająca.

W zależności od możliwości i stopnia rozumienia dziecka można stosować te symbole  pojedynczo, na przykład: połączenie symbolu  z desygnatem, na polecenie „pokaż gdzie jest obrazek piłki”, dziecko wskazuje odpowiedni symbol i na odwrót. Symbole  można wykorzystać do ćwiczeń rozumienia znaczeń poprzez tworzenie prostych „dobieranek” kojarzeniowych typu: dobieranie przedmiotów pasujących do siebie według funkcji (na przykład : klucz – drzwi itp.), segregowania przedmiotów według grup i klas (na przykład: części ciała, ubrania, meble, owoce itp.), dobierania czynności do przedmiotów (na przykład: siedzieć – krzesło, ołówek – pisać itp.), określania cech przedmiotów (na przykład: duży – mały, czysty – brudny itp.), określania emocji (na przykład: smutny – wesoły, ja –zmęczony itp.),nauki orientacji w przestrzeni, czasie i liczenia.

Metodyka wprowadzania symboli  przewiduje tworzenie dziecku jego słownika poprzez naukę wyrażeń tak i nie, wprowadzenie pojęcia ja, a następnie kształtowanie u dziecka pojęć, wprowadzając kolejno rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, określenia pogody, przyimki, określenia czasu, liczby.

Jeżeli poziom dziecka korzystającego z piktogramów i symboli PCS  jest bardziej zaawansowany można użyć ich do wzbogacania słownika biernego i czynnego, nauki struktury wypowiedzi i prawidłowego budowania  wyrażeń i zdań. Na tym etapie nauki posługujemy się różnymi technikami, na przykład tablicami wyborów, tablicami czasu i pogody, tablicami tematycznymi, tablicami kontekstowymi, zeszytami korespondencji, osobistymi tablicami do porozumiewania się.

Uczeń  musi otrzymać różnorodną ofertę symboli, aby komunikowanie się było funkcjonalne. Pamiętajmy, że komunikowanie się będzie efektywniejsze jeśli symbole  wzmocnimy odpowiednimi, możliwymi gestami. Zachęcajmy dzieci do używania piktogramów, symboli PCS i gestów, pozwalają one bowiem podtrzymywać w dziecku gotowość do porozumiewania się i są jednocześnie wartościowym ćwiczeniem przygotowującym do mówienia. Trzeba się liczyć również z tym , że mowa  z rożnych powodów się nie pojawi, dlatego nie należy czekać, należy stworzyć maksymalne warunki do pełnego wykorzystania wszystkich możliwości dziecka.

Tak więc uczniowie mają możliwość przekazywania informacji na kilka sposobów.

Bardzo wielu rodziców, na propozycję włączenia komunikacji wspomagającej do programu terapeutycznego reaguje niepokojem, nieufnością, a czasami wręcz niechęcią, martwiąc się o rozwój mowy swojego dziecka. Pogląd, że komunikacja wspomagająca hamuje mowę czynną, został już wielokrotnie obalony. Dzieje się wręcz odwrotnie, dobrze prowadzona interwencja ma maksymalnie wspomóc słowną komunikację o ile tylko jest możliwa w przypadku danego dziecka. Jeśli jednak mowa się nie pojawi, komunikacja wspomagająca stanie się alternatywnym sposobem porozumiewania się, dzięki któremu dzieci niemówiące pozostaną aktywnymi uczestnikami grup społecznych, będą mogły w większym stopniu sterować swoim życiem.

Prezentacja do pobrania

 opracowała: mgr  Anna Zawitkowska

Metoda polega na wspieraniu rozwoju psychomotorycznego  i edukacji poprzez polisensoryczne uczenie się. Poprzez piosenkę lub wierszyk, aktywność  ruchową, radość i zabawę  przygotowuje uczniów do nauki pisania.

Usprawnia funkcje:

• wzrokowe
• słuchowe
• dotykowo- kinetyczno-ruchowe
• wspomaga rozwój mowy

Polega na wspólnym przygotowywaniu różnych potraw (np. sałatek, ciast, deserów).

Terapia ta:

• rozwija samodzielność dziecka
• usprawnia funkcje manualne
• stymuluje zmysły
• uczy zasad prawidłowego i kulturalnego zachowania przy stole
• daje poczucie sprawczości
• przysparza wiele radości i satysfakcji

W tym roku w Naszym Ośrodku została oddana do użytku nowa Sala Doświadczania Świata.

Przez lata gromadzone i wykorzystywane podczas zajęć stymulacji sensorycznej elementy (np. projektor Solar, kula lustrzana, emiter zapachów, itd.) zostały odrestaurowane, uzupełnione i przeniesione do nowo odremontowanej Sali.  Doposażono ją w nowe elementy, m.in. łóżko wodne z podstawą muzyczną, podświetlany basen z piłeczkami, kolumnę wodną, lustra akrylowe, projektor  „rozgwieżdżone niebo”…

Część z tych urządzeń zostało zakupionych dzięki zbiórkom publicznym i kiermaszom organizowanych przez Stowarzyszenie „Razem z Czwórką” działającym przy SOSW nr4 oraz darczyńcom.

Głównym celem organizowania takich sal jest stwarzanie możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacanie doświadczeń oraz miłe spędzanie czasu w atmosferze relaksu i pełnej akceptacji przez osoby z wieloraką, często głęboką niepełnosprawnością. Przebywanie w sali daje poczucia radości, bezpieczeństwa, a co za tym idzie buduje wzajemne zaufanie i służy rozwojowi komunikacji poprzez dostarczanie im określonej ilości i jakości bodźców sensorycznych pobudzających zmysły do działania.

Innymi słowy to nauka życia przez życie, to celowe kształtowanie bodźców celu wywołania zaplanowanych wrażeń i uczuć.

Więcej informacji znaleźć można w zakładce publikacje